Mùa mưa là mùa mà bệnh sốt xuất huyết càng phát tán nhiều trong môi trường của đất nước ta, bệnh có rất nhiều triệu chứng nguy hiểm nếu không điều trị kịp thời còn có thể dẫn tới tử vong. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giải đáp cho bạn câu hỏi: Sốt xuất huyết có tắm gội được không? Và cần lưu ý những gì khi tắm gội cho bệnh nhân sốt xuất huyết?.
Nguyên nhân gây ra sốt xuất huyết
Là một bệnh lây nhiễm nguy hiểm sốt xuất huyết do vi rút Dengue gây ra. Hiện nay khoa học phát hiện ra tổng bốn loại vi-rút sốt xuất huyết: DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4.
Virus này sẽ được truyền từ người bệnh sang người lành bởi muỗi vằn Aedes aegypti, chúng thường thường sống ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới có ao tù và điều kiện vệ sinh kém.
Dấu hiệu và triệu chứng của bệnh sốt xuất huyết
Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh sốt xuất huyết phụ thuộc vào loại sốt xuất huyết và mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Hiện nay bệnh được phân ra làm ba loại sốt xuất huyết: sốt xuất huyết nhẹ, sốt xuất huyết có chảy máu và sốt xuất huyết Dengue (hội chứng sốc sốt xuất huyết).
Các triệu chứng phổ biến nhất của sốt xuất huyết nhẹ là:
– Sốt cao lên đến 40,5 độ C.
– Nhức đầu dữ dội ở vùng trán, đau sau hốc mắt.
– Đau khớp và cơ.
– Buồn nôn và ói mửa.
– Phát ban.
Các triệu chứng của sốt xuất huyết chảy máu sẽ bao gồm tất cả các triệu chứng của sốt thể nhẹ và xuất hiện thêm tổn thương mạch máu và hệ bạch huyết, chảy máu cam và bầm tím do chảy máu dưới nướu và da.
Các triệu chứng của sốt xuất huyết Dengue (hội chứng sốc sốt xuất huyết) bao gồm tất cả các triệu chứng của sốt xuất huyết nhẹ cộng với các đợt chảy máu với rò rỉ huyết tương, chảy máu trong ồ ạt và sốc bên ngoài (hạ huyết áp).
Các giai đoạn của bệnh sốt xuất huyết
Để các triệu chứng không phát triển thành biến chứng nguy hiểm, cần hiểu rõ quá trình sốt xuất huyết để có kế hoạch điều trị kịp thời. Các giai đoạn của bệnh sốt xuất huyết bao gồm:
– Thời gian ủ bệnh: 4-7 ngày. Lúc này virus tăng dần khả năng miễn dịch của cơ thể tùy theo cơ địa. Khi có đủ vi-rút, cơ thể sẽ phát triển các triệu chứng và chuyển sang giai đoạn tiếp theo.
– Giai đoạn sốt: Giai đoạn này thường kéo dài từ 2-7 ngày và gây ra các triệu chứng giống như cúm. Đây không phải là giai đoạn nguy hiểm nên các triệu chứng điển hình như nhức đầu, đau họng và buồn nôn là rất hiếm gặp. Đặc biệt, sốt cao khoảng 39 đến 40 độ C.
– Giai đoạn nghiêm trọng: Hầu hết bệnh nhân không bị sốt trong giai đoạn này. Tuy nhiên, đó là thời điểm nguy hiểm để xác định xem bệnh có đang tiến triển hay không. Trong giai đoạn này, virus sốt xuất huyết làm suy yếu hệ thống miễn dịch. Hệ quả là số lượng bạch cầu và tiểu cầu bị giảm đi rất nhiều, ảnh hưởng lớn đến sức đề kháng.
– Giai đoạn phục hồi: Cơ thể loại bỏ hầu hết các chất độc và dần phục hồi chức năng. Đến thời điểm này, nhịp tim và huyết áp của bạn sẽ ổn định, bạn có thể đi tiểu nhiều hơn và cảm giác thèm ăn có thể tăng lên.
Sốt xuất huyết có được tắm gội không?
– Khi bạn bị sốt xuất huyết có tắm được không? Câu trả lời là có thể tắm bình thường mà không cần kiêng khem quá mức. Theo bác sĩ Trần Thị Phương Thủy – Khoa Nội tổng hợp – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Times City: “Bị sốt xuất huyết có tắm được không?”. Tuy nhiên, hãy cẩn thận không tắm nếu bạn bị sốt cao. Sau khi trải qua giai đoạn này, bệnh nhân có thể tắm bình thường và tắm trong phòng kín gió
– Nếu bị sốt xuất huyết, khi nào nên hạn chế hoặc tránh tắm? Sau đó lau khô người bằng khăn ấm hoặc ngâm nước nóng nếu cần. Tránh kỳ cọ mạnh khi tắm.Theo trang duocpham365.com: “Nếu bị sốt xuất huyết, bạn nên hạn chế tắm trong thời gian này, vì thành mạch máu giãn ra khi tắm nước nóng, dễ bị chảy máu nặng hơn.”
– Lợi ích của việc tắm lá khi bị sốt xuất huyết là tắm giúp vệ sinh cá nhân, hạ sốt, giảm khó chịu, mệt mỏi, tăng sức đề kháng cho cơ thể. Theo trang web soyte.namdinh.gov.vn, “Tắm giúp giảm nóng, giảm mệt mỏi và tăng sức đề kháng cho cơ thể. Tuy nhiên, tránh tắm khi đang bị sốt cao, bạn phải cẩn thận để tránh gặp những biến chứng xấu.”
Lưu ý với bệnh nhân sốt xuất huyết khi tắm gội
Như trên thì ta có thể tắm được dù mắc sốt xuất huyết tuy nhiên vẫn cần nhớ luu ý những điều sau:
– Nên tránh tắm hoặc ngâm mình lâu trong nước và chỉ tắm bằng nước ấm vừa phải.
– Không bao giờ tắm trong nước lạnh.
– Khi gội đầu, nhất là phụ nữ tóc dày, nên sấy khô, không để ướt lâu, nên sấy với gió ấm.
– Nên tránh chà xát mạnh da đầu, da khi tắm, nhất là khi bị sốt xuất huyết với số lượng tiểu cầu thấp, vì điều này có thể gây chảy máu dưới da và cơ, rất nguy hiểm.
– Vào ngày thứ 3 đến ngày thứ 7 của bệnh, sẽ gây ra các mảng xuất huyết dưới da với mức độ đỏ hoặc bầm tím khác nhau, người bệnh có thể còn bị chảy máu cam hoặc chảy máu nướu răng. Các vết bầm tím thường xuất hiện ở mặt trước của chân, mặt trong của cánh tay, bụng, đùi,… Do đó, nên hạn chế tắm trong giai đoạn này, vì thành mạch máu giãn ra, làm chảy máu trầm trọng hơn.
Vì vậy, tùy từng trường hợp và tình trạng nặng hay nhẹ của bệnh nhân, tùy giai đoạn của bệnh mà có thể quyết định bệnh nhân có nên tắm hay không. Tốt nhất là lau khô người bằng khăn ấm trong trường hợp nặng. Và nếu vì lý do nào đó bệnh nhân cần phải tắm, bệnh nhân nên được tắm bằng nước ấm. Không dùng nước lạnh để tắm vì nó làm co mạch ngoài da và làm giãn mạch bên trong, làm tăng nguy cơ tử vong.
Một số yếu tố khiến bệnh lâu khỏi
Do không được chú ý nên khi các triệu chứng kéo dài, nhiều bệnh nhân cho rằng đó là do tắm, nhưng có thể có những nguyên nhân khác, chẳng hạn như:
– Chủ quan tự điều trị: Do chủ quan, nhiều bệnh nhân không đi khám bác sĩ vì các triệu chứng quá nhẹ hoặc quá nặng. Tuy nhiên, điều này chắc chắn không được khuyến khích. Tuy triệu chứng của bệnh không nặng nhưng người bệnh nên đi khám để được chẩn đoán và tư vấn cách chăm sóc, điều trị, theo dõi xác định nguy cơ tiến triển của bệnh. Nếu các tình trạng nghiêm trọng không được điều trị kịp thời, quá trình chữa lành có thể mất nhiều thời gian và bệnh nhân có thể bị tổn thương não, chảy máu trong và tử vong. – Hạ sốt là hết bệnh.
–
Tắm nước lạnh ngay lập tức: hạ sốt không có nghĩa là bệnh đã khỏi mà thể hiện giai đoạn nguy hiểm của bệnh, lúc này có thể xuất huyết do lượng tiểu cầu thấp. . Vì vậy, người bệnh cần được chăm sóc cẩn thận trong giai đoạn này và không nên tắm trong giai đoạn này. Lúc này, người bệnh cần theo dõi từng thay đổi nhỏ trên cơ thể để có hướng điều trị kịp thời.
– Chủ quan không bị tái nhiễm: Nguyên nhân của bệnh này là virus sốt xuất huyết. Có bốn chủng vi-rút sốt xuất huyết này: DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. Vì vậy, ngay cả khi đã nhiễm bệnh với 1 chủng, vẫn có khả năng lây nhiễm 3 chủng còn lại.
Cách điều trị bệnh sốt xuất huyết
Sốt xuất huyết là một bệnh có thể khỏi sau khi cơ thể tự phục hồi qua các giai đoạn sốt xuất huyết tuy nhiên nếu không can thiệp điều trị rất có thể làm bệnh tình nặng hơn hoặc gây ra các vấn đề khó khắc phục chính vì vậy bạn nên hiểu rõ các biện pháp điều trị để sử dụng đúng lúc.
Có 2 phương pháp chính điều trị bệnh sốt xuất huyết là:
Điều trị theo triệu chứng bệnh
Mục đích: Để hạ sốt cho bệnh nhân, giữ cho anh ta đủ nước, giảm đau và khó chịu. Cách thực hiện: Sử dụng các loại thuốc cùng biện pháp hỗ trợ sau với sự hướng dẫn của bác sĩ/chuyên gia.
– Thuốc hạ sốt: Paracetamol đơn độc với liều 10-15 mg/kg thể trọng/liều cách nhau 4-6 giờ một lần.
– Không dùng aspirin, analgin hoặc ibuprofen.
– Làm mát cơ thể bằng nước ấm và nới lỏng quần áo.
– Bù nước bằng đường uống: Cung cấp nước và chất điện giải cho bệnh nhân qua nước khoáng hoặc nước lọc, nước hoa quả, cháo mặn, sinh tố và súp.
– Truyền dịch: Chỉ định truyền dịch trong trường hợp lừ đừ và có dấu hiệu mệt mỏi, nôn nhiều, đau dạ dày, tăng hct, hay là biếng ăn, khó ăn… Thời truyền không được quá 24-48 giờ.
Lợi ích: Cải thiện sức khỏe của bệnh nhân, hạn chế các biến chứng và hỗ trợ quá trình hồi phục.
Điều trị đối với tình trạng sốc sốt xuất huyết
Mục đích: Ngăn ngừa mất thể tích huyết tương nội mạch và duy trì lưu thông máu đến các cơ quan quan trọng.
Cách thực hiện: Sốc sốt xuất huyết xảy ra khi bệnh nhân thoát mạch quá nhiều và thể tích huyết tương trong lòng mạch giảm. Bệnh nhân sốc sốt xuất huyết thường được chỉ định:
– Điều trị bằng đường tĩnh mạch với thời gian truyền kết thúc sau 1 ngày, bệnh nhân hết sốc và có dấu hiệu phục hồi. Nếu bệnh nhân có các triệu chứng lâm sàng ổn định, mạch bắt rõ, tay chân ấm, tiểu tốt, hoặc có dấu hiệu sắp xảy ra phù phổi, sung huyết phổi thì ngừng truyền nếu có triệu chứng lâm sàng ổn định.
Lợi ích: Giúp bệnh nhân thoát khỏi tình trạng nguy kịch, giảm tỷ lệ tử vong và bảo vệ các cơ quan quan trọng.
Cách chăm sóc bệnh nhanh đúng cách để mau khỏi bệnh
Để mau khỏi sốt xuất huyết ta cần chú ý:
Giữ môi trường ăn ở, sinh hoạt sạch sẽ
Chúng ta đều biết vệ sinh quan trọng như thế nào nhất là khi bị ốm. Bình thường ở trong một nơi sạch sẽ khiến bạn cảm thấy khỏe mạnh và xua đuổi muỗi.
Chính vì thế trong thời gian nằm viện của bệnh nhân sốt xuất huyết cần lưu ý một số điểm sau:
– Khăn trải giường, vỏ gối và chăn được thay hàng ngày. Điều này không chỉ giữ cho giường của bệnh nhân sạch sẽ và ngăn ngừa sự phát triển của mầm bệnh dưới gầm giường mà còn làm cho chiếc giường trở nên tươi mới và có sức sống hơn.
– Ngoài ra, nếu bệnh nhân bị sốt, gối sẽ rất ẩm ướt và khó chịu do đổ nhiều mồ hôi.
– Dọn dẹp nhà cửa: Điều này không chỉ bao gồm lau, rửa và phủi bụi mà còn dọn dẹp những vật dụng không cần thiết, cắt tỉa cây cảnh, kiểm tra và dọn dẹp tất cả các phòng.
– Tắm rửa: Khi bị sốt không nên tắm rửa, ở bẩn lâu ngày sẽ khiến cơ thể suy nhược. Nó không tốt cho mồ hôi, bã nhờn, tế bào da chết và vi khuẩn tích tụ trên da của bạn.
Thực hiện chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng
Chế độ dinh dưỡng rất quan trọng đối với người bệnh, khi có chế độ dinh dưỡng hợp lý thì sẽ rất nhanh hồi phục và khỏe mạnh. Cho dù đó là sốt xuất huyết, sốt rét, cúm dưới bất kỳ hình thức nào, hay thậm chí là đau bụng nhẹ hoặc ngộ độc thực phẩm, điều đầu tiên bệnh nhân nhận thấy là chán ăn, buồn nôn, nôn trong khi ăn. Nhưng việc thiếu dinh dưỡng khiến họ suy yếu, giảm khả năng chống lại bệnh tật, chậm hồi phục và thậm chí khiến bệnh nhân chán ăn kéo dài.
Để kết thúc sự đau đầu về quá trình bổ sung dinh dưỡng hay thực hiện chế độ ăn có đầy đủ những điều sau:
– Đảm bảo uống đủ nước vì bệnh sẽ sẽ làm tăng nguy cơ mất nước, đặc biệt nếu họ bị sốt. Vì vậy, hãy cố gắng uống ít nhất 8 ly chất lỏng (nước, trà, nước dừa, sữa, nước trái cây, v.v.) trong ngày.
– Không ép ăn: Có thể người bệnh không đói nên đừng ép họ. Đồng thời, có bổ sung chất dinh dưỡng qua đường uống như, nước dừa và súp để người bệnh dễ tiếp nhận.
– Trái cây: Bổ sung các loại trái cây này có vị ngọt, nhiều nước, sảng khoái và giàu vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa để hỗ trợ quá trình phục hồi.
– Khi bệnh nhân có cơn thèm ăn trở lại hãy để bệnh nhân ăn các món mình thích nếu được sẽ giúp kích thích cơ thể mau chóng khỏe hơn.
Người nhà cần tuân thủ những điều sau khi chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết
Nghỉ ngơi là một trong những điều quan trọng nhất để cơ thể bệnh nhân phục hồi, hai yếu tố khác là chế độ ăn uống và thuốc men. Khi bệnh nhân nghỉ ngơi cần được chú ý:
– Hạn chế tiếng ồn: Giảm thiểu TV, radio và nói chuyện quá nhiều. Đặt thời gian thăm khám trong ngày và cho khách biết khi nào bệnh nhân nghỉ ngơi. Ngay cả những hành động vô hại và có thiện chí cũng có thể gây ra sự bất tiện.
– Giữ thời gian thăm cố định: Nếu có nhiều lần thăm khám ngẫu hứng có thể cản trở việc nghỉ ngơi và hồi phục của bệnh nhân. Cần chú ý báo trước khi tới thăm khám và hỏi tình hình để tránh làm ảnh hưởng người bệnh..
– Dành thời gian cho người thân bị bệnh: Hãy thường chia sẻ và ở bên người bệnh vì giai đoạn bệnh diễn ra sẽ rất mệt và cần có người quan tâm để người bệnh có thể an tâm và mau khỏi bệnh
– Ngoài ra, hãy chú ý rằng làn da của người bệnh không quá khô hoặc quá ướt. Nước tắm thảo dược giúp người bệnh luôn sạch sẽ, mùi hương thảo dược giúp người bệnh thư giãn, dễ chịu hơn so với các loại sữa tắm thông thường.
Bài viết đã trả lời câu hỏi từ đầu bài là sốt xuất huyết hoàn toàn có thể tắm gội bình thường, không cần kiêng cữ quá mức, nhưng cần lưu ý một số hạn chế khi tắm. Đặc biệt với những người bệnh sốt xuất huyết cần phải hiểu rõ về việc tắm khi bị bệnh cần phải chú ý những gì, ngoài ra cần tuân thủ các chế độ ăn uống, vận động của bác sĩ để sớm khỏi bệnh.
![[Bật Mí] Sốt xuất huyết khi nào phải truyền dịch](https://benhviendaitu.com/wp-content/uploads/2022/09/truyen-dich-524x350.png)